Có thể nói, thống nhất nhận thức về công lý là tiền đề quan trọng đảm bảo sự đồng thuận, thống nhất trong tư tưởng và hành động của toàn xã hội. Thống nhất nhận thức về công lý thông qua việc đưa ra một định nghĩa công lý đầy đủ, chính thức, với những đặc trưng cơ bản phù hợp với định hướng xã hội chủ nghĩa, được toàn xã hội thừa nhận sẽ là nền tảng vững chắc cho việc thực thi nghiêm túc, phát huy kịp thời, đầy đủ những giá trị đích thực, tích cực của công lý trong thực tiễn cuộc sống, góp phần xây dựng một xã hội ổn định, trật tự, văn minh. Vậy công lý là gì? Và khái niệm công lý được hiểu như thế nào? Để tìm hiểu về vấn đề này, mời các bạn cùng đọc bài viết sau đây của chúng tôi nhé.
1. Công lý là gì?
Khái niệm công lý của các nhà tư tưởng được hiểu là : ” Công lí là sự công bằng hay chính nghĩa, sự đúng đắn, lẽ phải.”
Trong thời hiện đại, công lý đã được phân tích một cách chi tiết bởi nhà triết học chính trị hàng đầu của Mỹ J. Rawls đề cập đến trong cuốn Một lý thuyết về Công lý của ông, theo đó: “công lý là cái đặc tính đầu tiên của các thể chế xã hội, cũng như công lý là đặc tính của hệ tư tưởng”.
J. Rawls coi công lý như là công bằng (justice as fairness), là niềm tin của pháp luật, là hạt nhân của đạo đức và là điều kiện tiên quyết của xã hội công dân… Do vậy, theo ông, “trong một xã hội công bằng thì sự bình đẳng về các quyền công dân và các quyền tự do đối với tất cả mọi người là không thể thay đổi; những quyền được công lý đảm bảo thì không thể đem ra mặc cả về chính trị hay những tính toán về lợi ích xã hội”. Trong cuốn từ điển Luật Black, “công lý” đã được định nghĩa là “sự công bằng và hợp lý, với ba ý niệm cơ bản: sự nhấn mạnh về tầm quan trọng cá nhân, yêu cầu các cá nhân phải được đối xử một cách phù hợp, không thiên vị và bình đẳng”.
Bên cạnh đó, về khía cạnh ngôn ngữ, khái niệm công lý cũng đã xuất hiện trong một số từ điển, ví dụ như:
“Công lý là lẽ phải, lẽ công bằng, phù hợp với pháp luật đương thời, không thiên lệch, không tư vị. Chế độ nào cũng coi tòa án là tượng trưng cho công lý, là cơ quan công lý của chế độ ấy”. Hay công lý là “sự công bằng hay chính nghĩa, sự đúng đắn, lẽ phải. Thường được dùng trong đời sống pháp lý và đặc biệt là trong hoạt động tư pháp”; “Công lý là sự nhận biết đúng đắn và tôn trọng theo lẽ phải các quyền lợi ích chính đáng của mọi người”..
Trong lĩnh vực tư pháp, công lý và bảo vệ công lý được xác định là một trong những mục tiêu cơ bản của Chiến lược cải cách tư pháp của Việt Nam đến năm 2020 (Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 02 tháng 06 năm 2005 của Bộ Chính trị). Cụ thể, Chiến lược Cải cách tư pháp đến năm 2020 đã nêu rõ việc:
“Xây dựng nền tư pháp trong sạch, vững mạnh, dân chủ, nghiêm minh, bảo vệ công lý, từng bước hiện đại, phục vụ nhân dân, phụng sự Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; hoạt động tư pháp mà trọng tâm là hoạt động xét xử được tiến hành có hiệu quả và hiệu lực cao”.
2.Phương thức thực hiện công lý.
Công lý là “hạt nhân hợp lý” của thuộc tính xã hội, được thể hiện qua pháp luật, qua hoạt động quản lý nhà nước, qua các chuẩn mực đạo đức, tập quán tốt đẹp… Trong xã hội pháp quyền ngày nay, công lý chủ yếu được thể hiện qua pháp luật và hoạt động của nhà nước.
Để điều chỉnh hiệu quả các quan hệ xã hội, hướng tới một trật tự xã hội ổn định, phát triển, tính xã hội xoay quanh công lý phải đóng vai trò nền tảng cho tính giai cấp của nhà nước và pháp luật, phải là mặt quan trọng và ưu thế so với mặt giai cấp để cho ý chí giai cấp được bảo đảm thực hiện và duy trì lâu dài. Yêu cầu này được thực hiện chủ yếu qua ba hoạt động cơ bản sau đây: (i) Hoạt động thiết lập nội dung, hình thức các quy định pháp luật; (ii) hoạt động tổ chức thực hiện pháp luật và thực hiện pháp luật; và (iii) hoạt động xét xử. Cụ thể như sau:
- Hoạt động thiết lập nội dung, hình thức các quy định pháp luật.
- Hoạt động tổ chức thực hiện pháp luật và thực hiện pháp luật.
- Hoạt động xét xử.
✅ Dịch vụ thành lập công ty ⭕ ACC cung cấp dịch vụ thành lập công ty/ thành lập doanh nghiệp trọn vẹn chuyên nghiệp đến quý khách hàng toàn quốc ✅ Đăng ký giấy phép kinh doanh ⭐ Thủ tục bắt buộc phải thực hiện để cá nhân, tổ chức được phép tiến hành hoạt động kinh doanh của mình ✅ Dịch vụ ly hôn ⭕ Với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn ly hôn, chúng tôi tin tưởng rằng có thể hỗ trợ và giúp đỡ bạn ✅ Dịch vụ kế toán ⭐ Với trình độ chuyên môn rất cao về kế toán và thuế sẽ đảm bảo thực hiện báo cáo đúng quy định pháp luật ✅ Dịch vụ kiểm toán ⭕ Đảm bảo cung cấp chất lượng dịch vụ tốt và đưa ra những giải pháp cho doanh nghiệp để tối ưu hoạt động sản xuất kinh doanh hay các hoạt động khác ✅ Dịch vụ làm hộ chiếu ⭕ Giúp bạn rút ngắn thời gian nhận hộ chiếu, hỗ trợ khách hàng các dịch vụ liên quan và cam kết bảo mật thông tin
