Lullaby là gì? Ý nghĩa đặc biệt của những khúc hát ru đối với trẻ!
Lullaby là gì? Đây là một từ tiếng Anh với nghĩa tiếng Việt là hát ru. Lullaby còn là bài ca được hát bằng một giọng hay và thân thuộc với bé sẽ ru bé đi vào giấc ngủ!
Bài hát ru là gì?
Bài hát ru là một hình thức hát, là một thể loại nhỏ nhưng quan trọng trong thanh nhạc, là một điệp khúc êm dịu thường được người lớn hát cho trẻ em nghe trước khi ngủ.
Phần lớn các câu trong bài hát ru con lấy từ ca dao, đồng dao, hay trích từ các loại thơ hoặc hò dân gian được truyền miệng từ bà xuống mẹ, thế hệ trước sang thế hệ sau. Do đó, những bài hát này rất đa dạng, mang tính chất địa phương, gần như mỗi gia đình có một cách hát riêng biệt.
Ý nghĩa khi dùng lời hát ru cho bé
Sau khi hiểu được lullaby là gì, chúng ta sẽ đi vào tìm hiểu kĩ hơn về tác dụng của những bài hát ru đặc biệt là đối với sự phát triển của trẻ.
Trước hết, đối với thai nhi khi còn trong bụng mẹ, bài hát ru đóng một vài trò vô cùng quan trọng trong việc tiếp thu âm thanh sống động từ thế giới bên ngoài của bé thông qua người mẹ.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, thai nhi có thể nghe được giọng nói và tiếng động của mẹ khi mới chỉ 4 tháng đến 6 tháng. Nhịp tim của thai nhi có thể thay đổi khi nghe thấy tiếng động mạnh. Mặc dù, người mẹ chỉ nói một cách nhỏ nhẹ với bé nhưng âm thanh truyền đến tai thai nhi cũng đã rất mạnh.
Tiếng động có khả năng thay đổi nhịp tim của thai nhi, đồng thời nhịp điệu của bài hát đem lại cảm giác “an toàn” cho bé khi còn nằm trong bụng mẹ. Giọng nói, tiếng ru của mẹ bên tai cho trẻ biết đang được người bảo bọc.
Bên cạnh đó, các nhà khoa học thuộc trường Đại học Leicester (Anh Quốc) cũng khám phá ra rằng, thai nhi thậm chí hít thở theo nhịp bài hát mà chúng thích, rằng các bé “có thể nhớ và phân biệt những điệu nhạc yêu thích ngay từ trước khi ra đời”.
Đối với trẻ khi đã ra đời và trong quá trình hình thành, phát triển trí não cùng nhân cách, việc ru con bằng những khúc hát ru sẽ góp phần ảnh hưởng đến lối sống và sự tiếp thu một cách nhanh nhẹn về thế giới xung quanh của con.
Đồng thời, đó còn có thể là “đòn bẩy” khơi dậy những tiềm năng, đam mê năng khiếu về lĩnh vực âm nhạc đối với trẻ. Ngoài ra, lời ru của mẹ cũng giúp củng cố mối gắn kết giữ mẹ và bé.
Những khúc hát ru mang âm điệu nhẹ nhàng, đằm thắm sẽ là điểm tựa giúp bé làm quen với những ngôn từ “mẹ đẻ” đầu tiên thông qua những âm điệu lặp đi lặp lại của lời ru. Việc truyền đạt cho trẻ những ngôn từ đầu tiên bằng những tiếng ru giúp cho não của bé tiếp thu ngôn ngữ hiệu quả và nhớ lâu hơn.
Khoa học cũng đã chứng minh rằng âm nhạc giúp bé ngủ ngon và sâu giấc hơn. Cùng với đó việc hát ru sẽ là yếu tố quan trọng thúc đẩy quá trình đi vào giấc ngủ sâu của bé được nhanh hơn, con sẽ khỏe mạnh hơn. Việc mẹ thường xuyên hát cho bé nghe sẽ làm tăng khả năng lắng nghe của bé, điều này giúp ích cho quá trình học tập và làm việc của bé sau này.
Thông qua những bài hát ru mang đậm chất dân gian, mẹ có thể giáo dục cho bé về tình yêu thương gia đình, bạn bè và mọi người xung quanh. Đó còn là tình làng nghĩa xóm, tình yêu quê hương, đất nước, trân trọng những điều mà cha ông ta đã để lại, giáo dục cho bé về truyền thống tốt đẹp của dân tộc, về đạo làm người!
Một số bài hát ru cho bé thường nghe
Sau khi đã hiểu rõ lullaby là gì cùng với tác dụng vô cùng quan trọng của những bài hát ru, tiếp theo bài viết sẽ tổng hợp một số bài hát ru hay nhất và ý nghĩa nhất ở Việt Nam được truyền qua bao thế hệ.
Thay vì mở một bài hát được thu âm sẵn, việc người mẹ tự hát ru cho bé sẽ hiệu quả hơn rất nhiều trong việc xoa dịu và dỗ dành bé. Bởi vì bé sẽ nhận thấy bạn có tương tác và phản ứng với tâm trạng của bé khi hát, từ đó sẽ làm tăng tác dụng của bài hát ru đến với trẻ!
1. Cò lả
Con cò là cò bay lả lả bay la
Bay từ là từ ruộng lúa bay ra là ra cánh đồng
Tình tính tang là tang tính tình
Chăm học hành vâng lời thầy cô
Rằng có nhớ là nhớ cho chăng
Rằng có nhớ là nhớ cho chăng..
Con cò là cò bay lả lả bay la
Bay từ là từ ruộng lúa bay ra là ra cánh đồng
Tình tính tang là tang tính tình
Chăm học hành vâng lời thầy cô
Rằng có nhớ là nhớ cho chăng
Rằng có nhớ là nhớ cho chăng.
Con cò là cò bay lả lả bay la
Bay từ là từ ruộng lúa bay ra là ra cánh đồng
Tình tính tang là tang tính tình
Chăm học hành vâng lời thầy cô
Rằng có nhớ là nhớ cho chăng
Rằng có nhớ là nhớ cho chăng..
Con cò là cò bay lả lả bay la
Bay từ là từ ruộng lúa bay ra là ra cánh đồng
Tình tính tang là tang tính tình
Chăm học hành vâng lời thầy cô
Rằng có nhớ là nhớ cho chăng
Rằng có nhớ là nhớ cho chăng..
2. Ru Em
Em ơi em ngủ cho ngoan
Để mẹ đi chặt cây chuối nơi xa
Em nằm cho ngoan
Ngoài rừng xa cha đang đi kiếm măng non
Nín đi hỡi em ơi.
Em ngủ đừng khóc em ơi
Ngoài rừng xa cha đang đi hái măng non
Ngủ ngoan hỡi em ơi
Nơi xa mẹ tìm được nhiều ngọn rau non
Đừng khóc nữa hỡi em ơi.
3. Thằng Bờm
Thằng Bờm có cái quạt mo,
Phú ông xin đổi ba bò là bò chín trâu.
Bờm rằng Bờm chẳng lấy trâu,
Phú ông xin đổi ao sâu là sâu cá mè.
Ao sâu cá mè, một bè gỗ lim, con chim đồi mồi
Bờm cũng chẳng đổi ao sâu cá mè, một bè gỗ lim, con chim đồi mồi
Bờm cũng chẳng đổi ao sâu cá mè, một bè gỗ lim, con chim đồi mồi
Bờm chỉ đổi lấy xôi chỉ đổi lấy xôi, lấy xôi Bờm cười.
4. Mẹ Ru Con Ngủ
À à ơi ! À à ơi !
Ngoan ngoan con nhoẻn miệng cười
Trông con mẹ tưởng như đời nở hoa
Chinh chiến miền xa, cha con, chinh chiến miền xa
Mong sao con trẻ quê nhà được vui.
Ngoan ngoan con nhoẻn miệng cười
Thương con, mẹ những tơi bời ruột gan
Giông tố lầm than, con ơi, nơi kia giông tố lầm than
Gây nên bao cảnh điêu tàn thảm thương
Mấy đời bánh đúc có xương
Mấy đời giặc Pháp có thương dân mình
Trách ai uốn lưỡi cầu vinh
Bán quê hương nỡ quên tình nước non.
5. Công Cha Nghĩa Mẹ
Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.
Một lòng thờ mẹ kính cha,
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con.
Ngày nào con bé cỏn con
Bây giờ con đã lớn khôn thế này.
Cơm cha, áo mẹ, công thầy,
Lo sao cho đáng những ngày ước mong.
6. Ví dầu cầu ván đóng đinh
Ví dầu cầu ván đóng đinh
Cầu tre lắc lẻo ghập ghềnh khó đi
Khó đi mượn chén ăn cơm
Mượn ly uống rượu, mượn đờn kéo chơi
Kéo chơi ba tiếng đờn cò
Đứt dây đứt nhọ quên hò sự sang
Ví dầu thiếp chẳng yêu chàng
Xin đưa thiếp xuống đò ngang thiếp về.
7. Bà còng đi chợ trời mưa
Bà còng đi chợ trời mưa,
Cái tôm cái tép đi đưa bà còng.
Đưa bà đến quãng đường đông,
Đưa bà vào tận ngõ trong nhà bà.
Tiền bà trong túi rơi ra,
Tép, tôm nhặt được trả bà mua rau.
8. Trèo lên cây bưởi hái hoa
Trèo lên cây bưởi hái hoa
Bước xuống vườn cà, hái nụ tầm xuân
Nụ tầm xuân nở hoa xanh biếc
Em đi lấy chồng, anh tiếc lắm thay
Ba đồng một miếng trầu cay
Sao anh không hỏi những ngày còn không
Bây giờ em đã có chồng
Như chim vào lồng, như cá cắn câu
Cá cắn câu biết đâu mà gỡ
Chim vào lồng, biết thuở nào ra…
9. Bao giờ cho đá nảy mầm
Đố ai ngồi võng không đưa
Ru con không hát đò đưa không trèo
Đố ai đốt cháy ao bèo
Để anh gính đá Đông Triều về ngâm
Bao giờ cho đá nảy mầm
Sung kia nảy nụ cho hành ra hoa
Bao giờ trạch đẻ ngọn đa
Sáo đẻ dưới nước thì ta lấy mình
Bao giờ dâu biếc dựng đình
Lim kia làm kén thì mình lấy ta
À á à ơi, à á à ơi…
10. Tát nước đầu đình
Hôm qua tát nước đầu đình,
Bỏ quên cái áo trên cành hoa xoan
Em được thì cho anh xin
hay là em để làm tin trong nhà
Áo anh sứt chỉ đường tà
Vợ anh chưa có mẹ già chưa khâu
Áo anh sứt chỉ đã lâu
mai mượn cô ấy về khâu cho cùng
Khâu rồi anh sẽ trả công
Đến lúc lấy chồng anh lại giúp cho
Giúp cho một thúng xôi vò
Một con lợn béo, một vò rượu tăm
Giúp cho đôi chiếu em nằm
Đôi chăn em đắp, đôi chằm em đeo
Giúp cho quan tám tiền cheo
Quan năm tiền cưới lại đèo buồng cau.
Trong kho tàng loại hình khúc hát ru ở Việt Nam có rất nhiều bài hát ru hay và ý nghĩa. Trên đây bài viết đã tổng hợp một số khúc hát ru nổi bật nhất trong số đó mà các quý phụ huynh có thể tham khảo dành cho con em của mình!
Hi vọng bài viết sẽ giúp các bạn hiểu rõ lullaby là gì cũng như tác dụng to lớn của bài hát ru để sử dụng nó một cách có hiệu quả. Cảm ơn các bạn đã theo dõi và hẹn gặp lại ở những bài viết tiếp theo!
Theo dõi chúng tôi www.hql-neu.edu.vn để có thêm nhiều thông tin bổ ích nhé!!!