Đọc hiểu Mùa lạc – Nguyễn Khải – Nội dung tác phẩm Mùa lạc

Nội dung công việc mùa thu

Mùa rụng là truyện tiêu biểu của nhà văn Nguyễn Khải, trích trong tập truyện cùng tên. Mùa lạc là hình ảnh về cuộc sống mới của người dân nông trường Điện Biên và tôn vinh triết lý sống bắt nguồn từ cái chết, nơi hạnh phúc hiện hình trong hy sinh, gian khổ. Dưới đây là tổng hợp các câu hỏi đọc hiểu mùa thu giúp các em có thêm kiến ​​thức về bài làm.

1. Nội dung tác phẩm mùa thu

Truyện “Mùa lạc” kể về những ngày đầu xây dựng nông trường Điện Biên. Truyện kể về Đào, một người phụ nữ bất hạnh trong cuộc sống. Ngoại hình không được tốt, nhà nghèo phải làm nghề bán hủ tíu để kiếm sống qua ngày bươn chải. Chị Đào lấy chồng rất sớm năm 17 tuổi, gặp chồng cờ bạc, rượu chè, nợ nần chồng chất phải vào Nam để trả nợ, mãi không về quê. Năm 1950. Nhưng có lẽ quá bất hạnh khi đã giết chết chồng và cả con của mình. Bà Đào vẫn một thân một mình buôn bán nay đây mai đó để mưu sinh. Vì là một người phụ nữ có ngoại hình xấu, lại còn là một người phụ nữ gặp nhiều bất hạnh trong cuộc sống.

Anh đến nông trường Điện Biên với tâm lý muốn tìm một nơi để quên đi những tháng ngày đã qua. Mang tâm trạng chán chường đến nơi này, ban đầu anh sống rất táo tợn và liều lĩnh. Và tại đây, anh đã gặp Huân – một thanh niên rất nhiệt tình, chăm chỉ và đẹp trai. Với sự thật thà, chân chất của Huấn ở vùng cùng tổ 6 Nông trường Điện Biên, anh thấy vui hơn và dần thay đổi nhận thức về cuộc sống. Anh tìm thấy sức sống và niềm vui trong việc xây dựng văn nghệ, khi nhận được bức thư tình của Dịu – Trung đội trưởng phụ trách – anh xúc động và thấy rất vui. Chị Đào quyết định ở lại Điện Biên làm lại cuộc đời ở nhà nông, tạo dựng cuộc sống cùng những người bạn thân.

2. Đọc hiểu Mùa thu – Đề 1

Đọc văn bản này và trả lời các câu hỏi:

Quê hương đầu tiên là Hưng Yên, quê hương thứ hai ở nông trường Hồng Cúm, niềm hạnh phúc mà anh đã đánh mất bảy tám năm trước, nào ngờ tìm lại được ở nơi chiến tranh đã qua. Ở đây, trong các lễ cưới, người ta tặng nhau chiếc lò cò đã tháo ra để làm ống đựng lông vũ, vỏ cối đã qua sử dụng, sơn trắng để làm bình hoa, chiếc thuyền để chứa bom. Giấy khai sinh cho những đứa cháu tương lai và những chiếc võng trẻ em bện bằng những chiếc bao dù lấp lánh. Sự sống đến từ cái chết, hạnh phúc đến từ sự hy sinh gian khổ, cuộc đời này không có điểm dừng, chỉ có giới hạn, mấu chốt là có nghị lực để vượt qua giới hạn đó.

(Nguyễn Khải, Mùa lạc, tiếp theo Truyện ngắn Nguyễn Khải, Nxb Văn học 2013)

Câu 1: Nêu các phương thức biểu đạt được kết hợp sử dụng trong văn bản trên? (0,5 điểm)

Câu 2: Trong đoạn văn, tác giả đã kể gì về nhân vật của mình? (0,5 điểm)

Câu 3: Nêu và phân tích tác dụng tu từ được sử dụng ở các câu in đậm trong câu văn sau: “Cuộc đời này không có kết thúc, chỉ có giới hạn. Muốn vượt qua giới hạn ấy thì chỉ có nghị lực để vượt qua”? (1,0 điểm).

Câu 4: Thông điệp nào bạn tâm đắc nhất? Tại sao? (1 điểm)

Gợi ý trả lời

1 câu hỏi: Các phương thức biểu đạt được sử dụng là: tự sự, miêu tả, biểu cảm.

Câu 2:

– HS trả lời 2 điểm sau:

Người viết nói:

+ Ông có 2 quê quán: Hưng Yên và Hồng Cúm

+ Anh đã có một quá khứ bất hạnh, đau khổ và đã tìm được hạnh phúc ở hiện tại.

Câu 3:

– Tu từ: ẩn dụ cho sự kết thúc của con đường tượng trưng cho cái chết hoặc sự thất bại.

– Tác dụng: tăng tính ngắn gọn, ngắn gọn cho lời kể, tạo cho câu văn có giá trị biểu cảm cao, tạo sự liên tưởng tinh tế, sâu sắc.

Câu 4:

– HS có thể lựa chọn các thông điệp khác nhau có ý nghĩa đối với nhận thức và hành động của mình. Giải thích lựa chọn (ý nghĩa của thông điệp)

– Ví dụ: cần có sự dẻo dai, nghị lực để vượt qua khó khăn; Hạnh phúc sẽ đến nếu con người biết vươn lên.

3. Đọc hiểu Mùa thu – Đề 2

Đọc đoạn văn dưới đây và nêu yêu cầu:

“Đã được một năm. Mùa xuân thứ hai đã đến. Màu xanh đậm của đậu, bắp, lạc, màu xanh non của lá, màu đỏ tươi của ớt chín nơi những sắc màu khác của sa mạc đang dần tràn vào… Mảnh vải trắng làm màn, khung liễu Leon có nhung đỏ. khóm hoa trước hiên, lá chuối tươi thắm, đọt đu đủ màu tươi, đàn ngan trắng đầu ngõ, tiếng xào xạc của bụi cây, bóng dáng nặng nề của những người phụ nữ mang thai trong khu vực gia đình, ánh đèn lấp lánh, những mảng y bay giữa ánh đèn hiện rõ từng sợi chỉ xanh. Tiếng cười lớn, tiếng thì thầm, tiếng la hét, tiếng trẻ con khóc. Người ta làm việc, người ta yêu nhau và làm khổ nhau. Cảm xúc, suy nghĩ, mong muốn. Cuộc sống tuyệt vời đã trở lại.’

(Mùa ngọc – Nguyễn Khải)

Câu 1. Xác định các phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn văn? (0,5 điểm)

Câu hỏi 2. Đoạn văn trên thuộc phong cách ngôn ngữ nào? Chỉ ra những biểu hiện tiêu biểu của phong cách ngôn ngữ đó? (1,0 điểm)

Câu 3. Biện pháp tu từ nào được sử dụng chủ yếu trong đoạn văn? Chức năng? (1,0 điểm)

Câu 4. Đoạn văn nói về điều gì? (0,5 điểm)

Gợi ý trả lời

1 câu hỏi: Phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn văn: miêu tả, tự sự, biểu cảm.

Câu 2:

– Đoạn văn trên thuộc phong cách ngôn ngữ nghệ thuật.

– Những đặc điểm biểu đạt của phong cách ngôn ngữ đó:

+ Đoạn văn vẽ nên một bức tranh thiên nhiên và cuộc sống mới, giàu âm thanh và màu sắc qua việc sử dụng nhuần nhuyễn và hiệu quả các biện pháp tu từ so sánh, so sánh.

+ Tiết tấu nhịp nhàng, giọng nhẹ nhàng, giàu cảm xúc. Hình ảnh phong phú, sinh động, nhiều màu sắc. Những câu văn như những nét vẽ thoăn thoắt, uyển chuyển tạo thành một bức tranh tràn đầy sức sống.

+ Sử dụng điệp ngữ đặc biệt “Mỉm cười thật tươi,… chúc”.

Câu 3:

– Các công cụ tu từ chính được sử dụng trong đoạn văn: so sánh, liệt kê, ngụ ngôn.

– Tác dụng: Tái hiện sự tái sinh của cảnh vật và cuộc sống của người dân.

Câu 4:

Đoạn văn nói lên vấn đề: Miêu tả sự tái sinh của vùng đất Điện Biên vào mùa xuân, cả thiên nhiên và con người bừng lên sức sống mới.

Mời các bạn xem thêm những thông tin hữu ích khác về nhóm lớp 12 trên chuyên mục Học tập của HoaTieu.vn.