Phân loại việc làm – Giả thuyết khoa học – 123doc

5. Giả thuyết khoa học

1.2.2. Phân loại việc làm

Tùy theo mục đích nghiên cứu mà người ta phân loại việc làm theo nhiều cách khác nhau.

Theo mức độ sử dụng thời gian làm việc: có thể phân chia việc làm ra

thành việc làm chính và việc làm phụ.

– Việc làm chính thường là những việc mà người lao động phải dành nhiều thời gian nhất cho nó và thường thì việc làm này cũng mang lại mức thu nhập cao hơn hẳn so với những công việc khác.

– Việc làm phụ thường được quan niệm là việc mà người thực hiện giành nhiều thời gian nhất sau công việc chính.

Việc làm bình thường và việc làm khó khăn, độc hại, nguy hiểm:

– Việc làm bình thường là việc làm mà người lao động tham gia trực tiếp hay gián tiếp vào công việc có thể cảm nhận được sự an toàn khi tiếp xúc và giải quyết công việc đó.

– Việc làm khó khăn độc hại, nguy hiểm là những công việc chứa đựng những yếu tố hóa học, vật lý, sinh học hoặc các yếu tố khác có hại đối với cơ thể người lao động.

Việc làm chân tay, việc làm trí óc: cách phân loại này dựa vào phương

thức thực hiện công việc.

– Người lao động chân tay là những người phải thực hiện các công việc thông qua các thao tác bằng chân tay, dựa trên nền tảng là sức khẻo cơ bắp.

– Người lao động trí óc là những người sử dụng phương thức tư duy để giải quyết công việc, VD: kỹ sư, kiến trúc sư, giáo viên, nhà quản lí…

Việc làm tự nguyện, việc làm cưỡng bức, bắt buộc:

– Việc làm tự nguyện là việc làm người lao động có quyền lựa chọn.

– Việc làm cưỡng bức, bắt buộc là loại việc làm mà người lao động phải thực hiện do một áp lực vật chất hay tinh thần, hoặc do các chính sách liên quan.

Việc làm trọn ngày (full time) và việc làm không trọn ngày (part time).

– Việc làm trọn ngày là việc làm mà người lao động có thể thực hiện công việc với thời gian làm việc tối đa của công việc đảm nhiệm.

– Với việc làm không trọn ngày, người lao động chỉ phải thực hiện nghĩa vụ lao động trong từng khoảng thời gian ngắn, đều đặn hoặc bất chợt. Sự có mặt tại địa điểm làm việc không thường xuyên.

Việc làm nhân văn:

Theo quan điểm hiện đại, việc làm nhân văn là việc làm với những nội dung cơ bản sau: chắc chắn và hữu ích, tôn trọng các quyền lao động, mức thù lao hợp lý tương xứng, bảo vệ các quyền xã hội, bảo đảm sự tham gia và thương lượng tập thể, quyền tự do công đoàn và đối thoại xã hội.

Người lao động được chia ra làm các loại như sau:

– Người có việc làm: Người có việc làm bao gồm những người đủ 15 tuổi

trở lên trong nhóm dân số hoạt động kinh tế mà trong một tuần lễ trước điều tra; Đang làm việc để nhận tiền lương, tiền công hoặc lợi nhuận bằng tiền hay hiện vật; Đang làm những công việc sản xuất kinh doanh của gia đình mình để thu lợi nhuận nhưng không được trả công cho công việc đó; Đã có việc làm trước đó nhưng đang trong thời gian nghỉ đã được sự cho phép của nhà quản lý và sẽ trở lại làm việc sau thời gian nghỉ phép.

– Người đủ việc làm: là những người có điều kiện sử dụng hết thời gian

lao động theo quy định. Trong thống kê lao động – việc làm ở Việt Nam thì những người có đủ việc làm bao gồm những người có số giờ làm việc trong tuần lễ tính đến thời điểm điều tra lớn hơn hoặc bằng 40h hoặc những người có số giờ làm việc nhỏ hơn 40h nhưng lớn hơn hoặc bằng giờ quy định đối với những người làm những công việc đặc biệt có quy định cụ thể. Số giờ quy định trên có thể thay đổi theo từng năm học hoặc từng thời kỳ.

– Người thiếu việc làm: Bao gồm những người mà tại thời điểm điều tra

không sử dụng hết thời gian lao động quy định và nhận được thu nhập từ công việc khiến họ có nhu cầu làm thêm.

– Người bán thất nghiệp: Đây là hiện tượng thường thấy ở lao động nông

động ở các cơ sở sản xuất kinh doanh đang gặp khó khăn, lao động nhà nước dôi dư.

– Người thất nghiệp: Là người trong độ tuổi lao động, có sức lao động

nhưng chưa có việc làm, đang có nhu cầu làm việc nhưng chưa có việc làm.