Đặt một câu có dấu hai chấm dùng để giải thích

Trong hệ thống bảng dấu câu, dấu hai chấm là một trong những dấu câu được sử dụng khá phổ biến khi viết. Đặc biệt, với các bé học tiếng Việt lớp 4 dấu hai chấm đã bắt đầu được tìm hiểu và được học. Tuy nhiên, có nhiều bé trong quá trình viết câu thì việc sử dụng dấu hai chấm còn bị nhầm lẫn khá nhiều.

Vậy nên hãy cùng Monkey tìm hiểu rõ hơn về cách học và cách dùng dấu hai chấm trong tiếng Việt lớp 4 sao cho đúng nhé.

Dấu hai chấm là gì?

Trong hệ thống dấu câu của tiếng Việt, thậm chí là ngôn ngữ quốc tế đều sử dụng dấu hai chấm. Chúng được ký hiệu với 1 chấm trên và một chấm dưới song song nhau đó là “:”.

Không như dấu phẩy hay chấm thường được sử dụng ở hầu hết các câu văn, đoạn văn. Còn với dấu hai chấm không phải trường hợp nào cũng sử dụng, đòi hỏi người dùng phải biết được lúc nào nên dùng để diễn tả ý nghĩa của câu văn đúng chuẩn hơn.

Đặc biệt, bài học về dấu hai chấm này thường sẽ bắt đầu trong chương trình học tiếng Việt lớp 4. Bố mẹ hoàn toàn giúp bé tìm hiểu về dấu câu này để có thể hoàn thiện các bài học và viết văn được chỉn chu hơn.

Dấu hai chấm trong tiếng Việt lớp 4 dùng để làm gì?

Dấu hai chấm là một trong những phần kiến thức quan trọng trong chương trình tiếng Việt lớp 4, thuộc về dấu câu của phần luyện từ và câu. Đặc biệt loại dấu câu này sẽ có những tác dụng phổ biến trong việc đặt câu như sau:

• Hỗ trợ giải thích cho câu trước: Dấu hai chấm có tác dụng giúp người đọc phân định phần thuyết minh, giải thích cho đoạn/câu trước đó.
• Liệt kê: Sử dụng dấu hai chấm nếu muốn liệt kê các sự việc, sự vật liên quan đến câu/đoạn trước đó.
• Thông báo lời thoại: Dấu hai chấm dùng để báo trước lời thoại trực tiếp hay dẫn trích lời nói của một nhân vật cụ thể. Lúc này, dấu hai chấm sẽ đi kèm với dấu gạch đầu dòng ở hàng tiếp theo, hoặc dấu ngoặc kép để trích dẫn lời nói cụ thể thành văn bản.

Nhìn chung có thể thấy việc sử dụng dấu hai chấm bổ trợ rất nhiều trong việc học luyện từ và câu ở tiếng Việt lớp 4. Tuy nhiên, mọi người cũng cần phải dựa vào từng trường hợp đặt câu khi học tiếng Việt lớp 4 dấu hai chấm để sử dụng chính xác.

Hướng dẫn cách sử dụng dấu hai chấm trong tiếng Việt lớp 4

Để có thể biết được lúc nào nên sử dụng dấu hai chấm khi đặt câu, mọi người sẽ dựa vào những tác dụng trên để dùng như sau:

Sử dụng dấu hai chấm khi muốn giải thích, liệt kê các sự việc sự vật

Ví dụ: Trong gia đình em có tất cả là 4 người, bao gồm: ba, mẹ, anh trai và em. Tất cả mọi người đều yêu thương nhau và giúp đỡ nhau trong mọi việc.

Nhìn vào ví dụ trên có thể thấy dấu hai chấm sẽ dùng để liệt kê 4 thành phần cho cụm từ “4 người”, hay để giải thích cho cụm từ trước nó.

Học tiếng Việt lớp 4 dấu hai chấm báo hiệu lời đối thoại (Kết hợp cùng dấu gạch ngang)

Ví dụ: Trong một gia đình nọ có hai chị em tên là Hoa và Hạnh. Một ngày, Hoa bỗng nói với hạnh rằng:

– Sau này chị sẽ cố gắng học tập thật tốt để trở thành bác sĩ để chữa bệnh cho mọi người.

– Em muốn được làm giáo viên để dạy học cho các em nhỏ thiếu thốn hơn chúng ta.

– Nhưng bây giờ, chúng ta hãy cố gắng học tập thật tốt đi đã nhé!

Trong ví dụ này, học tiếng Việt lớp 4 dấu hai chấm có tác dụng thể hiện lời thoại trực tiếp. Ở đây lời thoại của hai chị em. Vì là trích dẫn trực tiếp nên mỗi câu của một nhân vật sẽ đi kèm với dấu gạch đầu dòng tương ứng.

Dấu hai chấm báo hiệu phía sau có trích dẫn lời nói

Ví dụ: Như Bác Hồ đã từng dặn: “Lợi ích của cá nhân gắn liền với lợi ích của tập thể. Nếu lợi ích cá nhân mâu thuẫn với lợi ích tập thể, thì đạo đức cách mạng đòi hỏi lợi ích riêng của cá nhân phải phục tùng lợi ích chung của tập thể”