Hoàn cảnh ra đời Tự tình (Hồ Xuân Hương) – Học tốt Ngữ văn 11

VnDoc xin giới thiệu tới bạn đọc tài liệu Hoàn cảnh ra đời Tự tình (Hồ Xuân Hương), nội dung tài liệu ngắn gọn và chi tiết sẽ là nguồn thông tin hay để giúp các bạn học sinh lớp 11 có kết quả cao hơn trong học tập. Mời thầy cô cùng các bạn học sinh tham khảo.

Hoàn cảnh ra đời Tự tình mẫu 1

Hồ Xuân Hương được mệnh danh là Bà Chúa thơ Nôm với “bộ sưu tập” những bài thơ khổng lồ vô cùng nổi tiếng. Thơ bà là tiếng nói mạnh mẽ, đanh thép, đầy cá tính của người phụ nữ trong xã hội cũ, bà dám bày tỏ những cái người ta không dám nói, dám đòi hỏi quyền lợi cho bản thân mình – những thứ mà người phụ nữ trong xã hội cũ không được phép. Chính từ cá tính mạnh và khao khát có được tình yêu, hạnh phúc đó mà thơ bà rất đẹp, rất riêng không lẫn với bất cứ tác giả nào.

Hồ Xuân Hương còn được biết đến là người phụ nữ đa tài, đa tình với trái tim khao khát tình yêu, tính tình phóng khoáng tuy nhiên cuộc đời bà cũng gặp nhiều trắc trở, truân chuyên trong tình yêu, chính vì thế, chuỗi bài thơ Tự tình ra đời để bộc bạch những cảm xúc, những tâm tư tình cảm của bà trước số phận hẩm hiu của mình. Ba bài thơ Tự tình là ba tâm trạng, cảm xúc của bà, mỗi bài thơ là những nét riêng vô cùng độc đáo khó có thể bị nhầm lẫn với bất kì ai.

Tự tình 2 được rút từ tập thơ Tự Tình, bài thơ miêu tả tâm tư, cảm xúc của nữ thi sĩ trong màn đêm hiu quạnh, cô đơn. Với nghệ thuật “tả cảnh ngụ tình” đặc trưng, bài thơ giúp người đọc có những rung cảm, gần hơn, thấu hiểu hơn về chính con người bà và những mưu cần hạnh phúc chính đáng của bà nói riêng, người phụ nữ trong xã hội cũ nói chung mà chưa ai dám bộc bạch trực tiếp.

Hoàn cảnh ra đời Tự tình mẫu 2

I. Tác giả Hồ Xuân Hương

1. Tiểu sử

• Hồ Xuân Hương chưa rõ năm sinh năm mất, quê ở làng Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An nhưng sống chủ yếu ở kinh thành Thăng Long. Nữ thi sĩ có một ngôi nhà riêng ở gần Hồ Tây (Hà Nội bây giờ) lấy tên là Cổ Nguyệt Đường.
• Bà đi nhiều nơi và thân thiết với nhiều danh sĩ, có người nổi tiếng như Nguyễn Du.
• Cuộc đời tình duyên của Hồ Xuân Hương nhiều éo le, ngang trái.
• Hồ Xuân Hương được mệnh danh là “Bà Chúa thơ Nôm’.

2. Con đường nghệ thuật

• Sáng tác của Hồ Xuân Hương bao gồm cả chữ Nôm và chữ Hán. Theo giới nghiên cứu, hiện có khoảng trên dưới 40 bài thơ Nôm tương truyền là của Hồ Xuân Hương.
• Trong lịch sử văn học Việt Nam, Hồ Xuân Hương là hiện tượng rất độc đáo: nhà thơ phụ nữ viết về phụ nữ, trào phúng mà trữ tình, đậm đà chất văn học dân gian từ đề tài, cảm hứng đến ngôn ngữ, hình tượng.

II. Hoàn cảnh sáng tác bài thơ Tự tình

Theo giai thoại lưu truyền trong dân gian thì bà là người đa tài, đa tình, tính cách phóng khoáng và giao thiệp rộng, có rất nhiều bạn văn chương. Tuy thế, Đường tình duyên của Hồ Xuân Hương nhiều éo le, ngang trái (hai lần lấy chồng đều làm lẽ). Vì thế mà bà luôn sống trong tâm trạng cô đơn. Bài thơ Kể nỗi lòng (Tự tình II) có lẽ được sáng tác trong hoàn cảnh ấy và nằm trong chùm thơ Tự tình gồm ba bài của Hồ Xuân Hương.

III. Khái quát chung về tác phẩm

– Chủ đề: “Bài thơ nêu lột một nghịch đối: duyên phận muộn màng, lỡ dở trong khi tác giả cứ lạnh lùng trôi qua. Nghịch đối này dẫn đến tâm trạng vừa buồn vừa tủi vừa phẫn uất nhưng cuối cùng vẫn đọng lại.

– Nội dung: Bài thơ là nỗi thương mình trong cô đơn lẽ mọn, khao khát hạnh phúc, tuổi xuân. Đồng thời thể hiện thái độ bứt phá, vùng vẫy, muốn thoát ra khỏi cảnh ngộ, muốn vươn lên giành hạnh phúc nhưng vẫn rơi vào bi kịch. Bài thơ cho thấy khát vọng sống, khát vọng hạnh phúc và tài năng độc đáo của bà.

– Nghệ thuật: Nghệ thuật sử dụng từ ngữ độc đáo; đảo ngữ.

Hoàn cảnh ra đời Tự tình mẫu 3

1. Tác giả Hồ Xuân Hương

– Sống vào khoảng nửa cuối thế kỉ XVIII – cuối thế kỉ XIX (cùng thời đại với Nguyễn Du), đây là thời kì xã hội phong kiến đầy rối ren, loạn lạc, thân phận con người bị rẻ rúng nhất là người phụ nữ.

– Hồ Xuân Hương được mệnh danh là “bà chúa thơ Nôm”; là người phụ nữ am hiểu kiến thức sâu rộng, đi nhiều nơi và đàm luận văn chương với nhiều văn sĩ; là nhà thơ có cá tính mạnh mẽ

– Đời tư cá nhân: Bà là người chịu nhiều cay đắng bất hạnh khi mang thân phận là con vợ lẽ; bản thân lấy chồng hai lần nhưng cũng đều làm lẽ.

2. Hoàn cảnh sáng tác bài thơ Tự tình II

Hồ Xuân Hương tuy là người phụ nữ bản lĩnh nhưng luôn sống trong sự cô đơn, buồn tủi bởi chuyện tình duyên đầy trắc trở, hai lần đều mang phận làm lẽ. Phải chăng, bài thơ Tự tình II được sáng tác trong hoàn cảnh đó, để qua đây, bà gửi gắm nỗi lòng tâm sự của bản thân và bày tỏ khát vọng hạnh phúc gia đình.

Dàn ý Phân tích bài thơ Tự Tình 2 của Hồ Xuân Hương

1. Mở bài

Giới thiệu tác giả Hồ Xuân Hương và bài thơ Tự tình 2.

2. Thân bài

a. 2 câu đầu

Thời gian: đêm khuya, vắng vẻ, tĩnh lặng.

Không gian: tiếng trống dồn canh, nữ thi sĩ lẻ loi, đơn chiếc một mình.

Âm thanh: “văng vẳng”: lấy động tả tĩnh nhằm nhấn mạnh sự tĩnh lặng của đêm khuya.

“Trơ”: từ tượng hình mạnh mẽ diễn tả nỗi cô đơn, lẻ bóng pha chút cay đắng của người phụ nữ lẻ loi trong chính tình cảm của mình với một trái tim khao khát yêu thương.

b. 2 câu tiếp

“say lại tỉnh” trong nỗi buồn, nỗi cô đơn ấy người phụ nữ đã tìm đến chén rượu để giải sầu nhưng rượu không những không làm cho bà say mà còn khiến cho bà thêm tỉnh táo hơn, sự bất hạnh của cuộc đời lại hiện ra rõ nét hơn.

“Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn”: Mượn hình ảnh ánh trăng để nói về chuyện tình cảm còn dang dở, chưa được trọn vẹn của mình.

→ Con người chơi vơi giữa một thế giới mênh mông hoang vắng – bất lực trước nỗi cô đơn trơ trọi của chính mình.

c. 2 câu tiếp

Động từ mạnh “xiên ngang, đâm toạc”: mạnh mẽ pha chút ngang ngược, độc lập → khát vọng “nổi loạn”: phá tung đạp đổ tất cả những trói buộc đang đè nặng lên thân phận mình.

“rêu từng đám, đá mấy hòn” ít ỏi nhỏ nhoi trên nền không gian rộng lớn mênh mông của chân mây mặt đất.

→ Nghệ thuật đảo ngữ diễn tả cá tính mạnh mẽ của tác giả trước số phận lẻ loi đơn chiếc của mình.

d. 2 câu cuối

“Ngán” tâm trạng chán chường.

“xuân đi xuân lại lại”: sự tuần hoàn của tự nhiên nhưng trong bối cảnh cô đơn của tác giả, sự tuần hoàn, trôi chảy này dường như thêm trở nên vô nghĩa. “Xuân” cũng chính là tuổi trẻ của nữ thi sĩ đang trôi đi lững lờ, khao khát tình yêu nhưng không có được tình yêu.

“Mảnh tình san sẻ tí con con”: mối tình duyên nhỏ bé của riêng mình nhưng phải san sẻ với người khác khiến cho mảnh tình ấy càng thêm nhỏ bé chẳng còn đáng bao nhiêu để sưởi ấm trái tim thi sĩ.

→ Nỗi bất hạnh, buồn sầu của thi sĩ đồng thời thể hiện niềm khát khao hạnh phúc trong tình yêu.

3. Kết bài

Khẳng định lại giá trị của tác phẩm.

Mở bài phân tích bài thơ Tự tình 2

Mở bài phân tích bài thơ Tự tình 2 mẫu 1

Ai trong chúng ta cũng đều khao khát có được một cuộc sống bình yên, hạnh phúc, tràn ngập tình yêu thương nhưng không phải ai cũng có thể làm được điều đó. Có rất nhiều người tuy họ xứng đáng có được yêu thương nhưng cuộc đời lại gặp nhiều bất hạnh. Hồ Xuân Hương – Bà Chúa thơ Nôm là một ví dụ điển hình, tiêu biểu. Qua bài thơ Tự tình 2, bà đã khéo léo miêu tả những đau khổ, đắng cay mà mình phải chịu đựng cùng khao khát mãnh liệt về một tình yêu trọn vẹn.

Mở bài phân tích bài thơ Tự tình 2 mẫu 2

Người phụ nữ trong xã hội cũ luôn chịu thiệt thòi bởi những định kiến, hủ tục của xã hội. Họ không dám đứng lên nói lên tiếng nói của mình, bộc bạch những tâm tư tình cảm thầm kín, cuộc đời của họ khi còn ở nhà do cha mẹ sắp đặt, khi đi lấy chồng thì phụ thuộc vào người chồng. Nhưng đã có những trường hợp ngoại lệ, có những người phụ nữ mạnh mẽ, cá tính, họ dám đứng lên nói lên tiếng nói của mình, bày tỏ tâm tư, khao khát của mình. Một trong số đó ta không thể không nhắc đến Hồ Xuân Hương – Bà chúa thơ Nôm, qua văn chương của mình, bà đã thể hiện khao khát mãnh liệt có được một tình yêu chân chính và khao khát đó được khắc họa rõ nét qua bài thơ Tự tình 2.

Mở bài phân tích bài thơ Tự tình 2 mẫu 3

Văn chương bao đời nay góp phần nuôi dưỡng tâm hồn, tình cảm cho con người, giúp con người nói lên tâm tư, tình cảm thầm kín của mình một cách cá tính hoặc ý nhị. Hồ Xuân Hương – Bà chúa thơ Nôm của nền văn học Việt Nam đã khéo léo, tinh tế trong việc dùng chính văn chương của mình để nói lên tâm trạng, khao khát của bản thân. Những nỗi niềm ấy được khắc họa rất chi tiết, cụ thể qua bài thơ Tự tình 2.

–

Trên đây VnDoc.com đã giới thiệu tới bạn đọc tài liệu: Hoàn cảnh ra đời Tự tình (Hồ Xuân Hương). Chắc hẳn qua bài viết bạn đọc đã nắm được những ý chính cũng như trau dồi được nội dung kiến thức của bài viết rồi đúng không ạ? Hi vọng qua bài viết này bạn đọc có thêm nhiều tài liệu để học tập tốt hơn môn Ngữ văn lớp 12 nhé. Để có kết quả cao hơn trong học tập, VnDoc xin giới thiệu tới các bạn học sinh tài liệu Thi thpt Quốc gia môn Văn, Thi thpt Quốc gia môn Lịch sử, Thi thpt Quốc gia môn Địa lý, Thi thpt Quốc gia môn Toán, đề thi học kì 1 lớp 11, đề thi học kì 2 lớp 11 mà VnDoc tổng hợp và đăng tải.