Đề văn 7: Người xưa muốn nhắn nhủ điều gì qua câu ca dao “Nhiễu

Bài mẫu 1: Người xưa muốn nhắn nhủ điều gì qua câu ca dao “Nhiễu điều phủ lấy giá gương. Người trong một nước phải thương nhau cùng”

Dàn ý

1. Mở bài

• Giới thiệu truyền thống tương thân, tương ái của dân tộc: là truyền thống lâu đời, thể hiện những đạo lí tốt đẹp của dân tộc.
• Giới thiệu, trích dẫn bài ca dao.

2. Thân bài

• Giải thích ý nghĩa của câu ca dao.
  • Nghĩa đen: Nhiễu điều: tấm vải đỏ, nhiễu điều phủ lấy giá gương tấm vải đỏ che phủ, bao bọc, bảo vệ gương.
  • Nghĩa bóng: Lời khuyên của dân gian: Mọi người phải biết đoàn kết, thương yêu nhau. Tinh thần đoàn kết thương yêu nhau là truyền thống của dân tộc.
• Tại sao lại phải sống đoàn kết, thương yêu nhau?
  • Đề cùng chia sẻ những khó khăn trong cuộc sống lao động: chống bão lũ, hạn hán….
  • Để cùng chống giặc ngoại xâm…
  • Để cùng chia sẻ những khó khăn trong cuộc sống sinh hoạt: những người nghèo,nạn nhân chất độc màu da cam, những trẻ em mắc bệnh tim bẩm sinh, trẻ em ung thư… ( có thể dẫn một số câu tục ngữ, ca dao có nội dung tương tự)
• Cần phải làm gì để thực hiện lời dạy của người xưa?
  • Thương yêu đùm bọc và sống có trách nhiệm với chính những người thân yêu trong gia đình, hàng xóm…
  • Sống có trách nhiệm với cộng đồng: tham gia các phong trào ủng hộ, các hoạt động từ thiện….
• Liên hệ bản thân:
  • Là học sinh, em có thể làm gì để thực hiện lời khuyên của dân gian ( yêu thương đoàn kết với bạn bè trong lớp,tham gia các hoạt động ủng hộ, quyên góp…)

3. Kết bài

• Khẳng định giá trị của bài ca dao: Thể hiện được truyền thống tương thân tương ái quý báu của dân tộc.
• Khẳng định rằng truyền thống tốt đẹp ấy sẽ được thế hệ trẻ hôm nay tiếp nối và phát huy.

Bài làm

Trong kho tàng ca dao, dân ca tục ngữ Việt Nam có rất nhiều câu ca dao, tục ngữ hay đúc kết kinh nghiệm của ông cha ta về các vấn đề của đời sống xã hội, hay để lại những bài học quý báu cho đời sau. Một trong số đó là câu tục ngữ: “Nhiễu điều phủ lấy giá gương/Người trong một nước phải thương nhau cùng”.

Tuy chỉ có hai câu, nhưng câu tục ngữ này đã mang đến cho chúng ta một sự hiểu biết sâu sắc về tình đoàn kết, gắn bó giữa mọi người trong cùng một quốc gia, dân tộc.

Câu tục ngữ có hai lớp nghĩa, xét về nghĩa đen là lớp nghĩa bao quát bên ngoài, hiện lên trong từng con chữ trong câu. Đó là tấm nhiễu điều được phủ lên giá gương có tác dụng giúp cho giá của cái gương nói riêng và toàn bộ cái gương nói chung luôn được sạch sẽ, sáng bóng và bền đẹp từ đó ta có thể hiểu về nghĩa bóng của câu tục ngữ đó là lớp nghĩa và người đọc phải suy luận ra dựa vào lớp nghĩa đen. Đó là người trong cùng một quốc gia dân tộc phải biết đoàn kết, yêu thương lẫn nhau “người trong một nước phải thương nhau cùng”, cũng như tấm nhiễu điều và giá gương gắn bó khăng khít với nhau không thể tách rời, nếu mất tấm nhiễu điều, tấm gương sẽ không còn được bền đẹp nữa. Từ đó ta suy rộng ra về con người, mọi người phải giúp đỡ, đùm bọc lẫn nhau thì mới tạo ra sức mạnh như chủ tịch Hồ Chí Minh – vị cha già của cả dân tộc Việt Nam đã từng nói: “Một cây làm chẳng nên non/ ba cây chụm lại nên hòn núi cao” hay một câu khác cũng có ý nghĩa tương tự đó là: “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết/ Thành công, thành công, đại thành công”.

Qua đây, ta mới có thể hiểu sự yêu thương, đoàn kết, đùm bọc lẫn nhau có ý nghĩa to lớn đến như thế nào?. Thực tế lịch sử đã chứng minh, trong những ngày đầu sau năm 1945, nước ta phải cùng một lúc đương đầu với nhiều loại giặc: giặc đói, giặc dốt và giặc ngoại xâm. Chính Bác Hồ của chúng ta đã phát động phong trào “Hũ gạo cứu đói” với khẩu hiệu “Một nắm khi đói bằng một gói khi no”. Phong trào được mọi người hưởng ứng tham gia rất nhiệt tình, đây chính là một minh chứng rõ nhất cho sự gắn bó đùm bọc của dân tộc ta, để từ đó với lòng yêu nước nồng nàn ta đã đánh thắng kẻ thù xâm lược và giành lại được độc lập dân tộc.

Ngày nay, câu tục ngữ vẫn còn nguyên ý nghĩa được thể hiện ở nhiều phong trào như: Chung tay góp sức hướng về mảnh đất miền Trung – mảnh đất thường xuyên hứng chịu những hậu quả nặng nề của thiên tai. Hay nhiều chương trình truyền hình ý nghĩa như chương trình “Trái tim cho em” với nội dung là gây quỹ giúp đỡ những trẻ em bị bệnh tim bẩm sinh và nhiều chương trình khác.

Bây giờ và mãi mãi về sau, câu tục ngữ vẫn còn nguyên giá trị vốn có của nó, đem đến cho mọi người một bài học quý báu về tình đoàn kết, sự yêu thương đùm bọc lẫn nhau giữa người với người trong cùng một dân tộc. Đây chính là sức mạnh to lớn để giúp đất nước chiến thắng mọi kẻ thù xâm lược và ngày càng giàu đẹp.

Bài mẫu 2: Người xưa muốn nhắn nhủ điều gì qua câu ca dao “Nhiễu điều phủ lấy giá gương. Người trong một nước phải thương nhau cùng”

Bài làm

Yêu thương, đoàn kết có thể xem là sức mạnh là một truyền thống vốn có của người Việt Nam ta từ xưa cho đến nay. Tinh thần đoàn kết đó đã giúp chúng ta vượt qua bao khó khăn thử thách trong công cuộc dựng nước và giữ nước. Và tinh thần đó được nhân dân ta gửi gắm trong một câu ca dao đầy hình ảnh:

Nhiễu điều phủ lấy giá gương

Người trong một nước phải thương nhau cùng.

Câu ca dao là một lời khuyên, lời nhắn nhủ đối với chúng ta, những thế hệ con cháu đang tiếp nối truyền thống quý báu của cha anh. Câu ca dao gợi cho chúng ta suy nghĩ về truyền thống tốt đẹp đó. Nhiễu điều là một thứ hàng màu đỏ, giá gương là vật dụng bằng gỗ được chạm khắc cầu kỳ vừa đỡ lấy tấm gương soi, vừa là vật trang hoàng trong nhà. Hai vật ấy nếu để riêng, tách bạch nhau ra thì chẳng còn thấy ý nghĩa thế nhưng lại đem miếng vải đỏ đó phủ lên giá gương chúng sẽ tạo nên một cảnh vừa rực rỡ vừa uy nghiêm. Ngoài ra ý nghĩa chính của tấm vải đỏ ấy là che bụi cho tấm gương để cho tấm gương được sạch sẽ trong trẻo đồng thời cũng nhờ ánh sáng phản chiếu từ chiếc gương ra mảnh vải điều đó càng đẹp rực rỡ hơn. Từ hình ảnh của chiếc nhiễu điều và giá gương người xưa muốn nói lên một tình cảm cao đẹp, nghĩa tình của con người Việt Nam đó là sự đoàn kết yêu thương gắn bó sẵn sàng chia sẻ đùm bọc nhau khi khó khăn hoạn nạn. Đây là một lời khuyên rất đúng đắn và chan chứa tình người.Trong dân gian ta cũng từng có câu:

Một cây làm chẳng nên non

Ba cây chụm lại nên hòn núi cao

Để nói rằng: một cây thì sẽ chỉ là một thứ cây yếu ớt lạc loài, cô độc giữa bao la, vũ trụ và chỉ cần một cơn gió vô tình cũng có thể quật ngã cây đó vào bất cứ lúc nào. Song nếu cây đó sống trong một quần thể cây thì nó sẽ trở nên mạnh mẽ phi thường, dường như một cơn gió mạnh khó lòng quật ngã được nó mà trái lại cả rừng cây đó sẽ làm bức tường thành vững chắc ngăn bước cơn gió mạnh đó. Cũng bởi vậy đối với đất nước Việt Nam ta, mỗi người là một cá thể của một thôn xóm của một phố phường rộng hơn là quận, huyện, tỉnh… chúng ta đều có chung mối quan hệ đồng hương xóm giềng và có những mối quan hệ khăng khít về tình cảm và vật chất nên chúng ta phải biết yêu thương, đoàn kết giúp đỡ nhau vượt qua những khó khăn, hoạn nạn. Chẳng hạn như khi lũ lụt xảy ra ở một địa phương nào đó khiến họ gặp khó khăn thì chúng ta phải quyên góp vật chất giúp họ vượt qua khó khăn, động viên họ khắc phục dần dần những khó khăn đó. Và hơn nữa có đoàn kết có gắn bó yêu thương thì chúng ta mới vượt qua khó khăn như gần đây nhất chúng ta đã đồng lòng đứng lên đánh đuổi hai đế quốc sừng sỏ nhất thế giới là Mĩ và Pháp.

Trải qua mấy ngàn năm truyền thống đoàn kết, yêu thương lẫn nhau theo kiểu thương người như thể thương thân đã trở thành thói quen, thành lẽ sống của con người bởi thế khi địa phương khác bị tai ương, địch họa thì mọi người lại sẵn sàng tự nguyện đóng góp tiền bạc giúp đỡ, thấy người khác đau như chính mình đau, “một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ”.

Ngày nay ta thấy cả nước thường có những quỹ hỗ trợ người nghèo, hàng ngày có biết bao tấm lòng vàng góp một phần nhỏ bé vật chất của mình để ủng hộ những hoàn cảnh khó khăn, giúp họ phần nào đỡ đi cảnh vất vả. “Một miếng khi đói bằng một gói khi no”, những đóng góp nhỏ bé đó thể hiện tinh thần đoàn kết tương thân thương ái.

Tuy nhiên, bên cạnh đó ta còn thấy có những con người lãnh đạm thờ ơ trước nỗi đau của người khác, họ vô tâm thờ ơ trước nỗi khổ của người khác, trốn tránh nhiệm vụ quyên góp ủng hộ những nơi gặp tai ương, địch họa. Đó là căn bệnh ích kỉ cá nhân đó là những con người cần bị lên án.

Dân tộc ta là một dân tộc giàu lòng thương và lòng nhân ái, tình thương đó đã trở thành nếp nghĩ, lẽ sống, thói quen của con người từ ngàn năm. Tuy nhiên, không nên nhìn nhận vấn đề chỉ trên phương diện tình cảm mà nhiều khi cần có cái nhìn khách quan trước vấn đề xảy ra để tránh tình trạng bao che, dung túng mà cần phải đấu tranh xây dựng. Đó cũng chính là cách biểu hiện, sự vận dụng sáng tạo đúng đắn phương châm xử thế tốt đẹp từ ngàn đời nay của cha ông ta như ý nghĩa của câu ca dao đã hàm chứa.

Bài mẫu 3: Người xưa muốn nhắn nhủ điều gì qua câu ca dao “Nhiễu điều phủ lấy giá gương. Người trong một nước phải thương nhau cùng”

Bài làm

Kho tàng tục ngữ, ca dao, dân ca của Việt Nam từ đời này qua đời khác vẫn giữ nguyên giá trị và nét đẹp của nó. Chúng ta sẽ nhận ra ý nghĩa của nó khi dựa vào thực tế. Đất nước ta đã trải qua hai cuộc chiến tranh chống pháp và chống mỹ cứu nước, đã đồng tâm hiệp lực để mang lại ấm no hạnh phúc. Tinh thần ấy thật cao quý biết bao. Bởi vậy cha ông ta mới có câu “Nhiễu điều phủ lấy giá gương/Người trong một nước phải thương nhau cùng”

Để hiểu hết ý nghĩa của câu ca dao này thì chúng ta cần phải hiểu cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng của nó. Nhiễu điều chính là một tấm vải được phủ lên “giá gương” nhằm giữ cho giá gương không vướng bụi bẩn, sạch sẽ nhất. Và ngược lại khi không có giá gương thì nhiễu điều không biết dùng làm gì. Đến câu thứ hai thì chúng ta nhận ra rằng những người cùng chung một nguồn gốc, một tổ tiên thì nên yêu thương và đùm bọc lấy nhau. Đó mới là tư tưởng cốt lõi để giúp cho nhân dân ta dựng xây đất nước ngày càng phồn vinh hơn.

Trong cuộc sống hiện nay, biểu hiện của việc yêu thương, bao bọc lấy nhau thực sự không hiếm. Nó hiển hiện trong mỗi hành động mà bản thân mình không nhận ra. Ở trong một lớp, có những bạn có gia cảnh rất khó khăn nhưng lại vươn lên học tập tốt. Cả lớp cần có kế hoạch giúp đỡ bạn đó để bạn có thể có điều kiện học tập tốt hơn. Tình cảm của các bạn là tinh thần đoàn kết, yêu thương giúp đỡ nhau rất đáng quý.

Hằng năm, miền Trung là nơi phải hứng chịu rất nhiều thiên tai, bão lụt, mất mát và đau thương nhiều. Các cơ quan chức năng, tổ chức thiện nguyện đã chung ta giúp đỡ để những người dân nơi đây có thể ổn định cuộc sống hơn. Lòng yêu thương, sẻ chia, giúp đỡ ấy thật đáng trân trọng và phát triển mạnh mẽ hơn.

Đất nước ta trong hai cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm, nếu không có tinh thần đoàn kết, sự tương trợ, giúp đỡ nhau vượt qua khó khăn thì liệu rằng chúng ta có được hưởng ấm no hạnh phúc như bây giờ không? Đây là điều mà mỗi chúng ta cần phải suy nghĩ.

Khi cuộc sống ngày càng ấm no hạnh phúc, xung quanh chúng ta vẫn còn rất nhiều mảnh đời cần sự giúp đỡ, sẻ chia. Những đồng bào dân tộc thiểu số, những trẻ em mồ côi, nhiễm chất độc da cam. Bằng hành động chúng ta có thể mang đến cho họ một cuộc sống đỡ khốn khổ, đỡ vất vả hơn rất nhiều. Lòng yêu thương xuất phát từ cái tâm, cái tình của mỗi con người. Yêu thương lấy những người kém may mắn hơn mình thì bản thân sẽ thấy hạnh phúc và ấm áp hơn.

Hằng năm có rất nhiều đoàn tình nguyện đã không ngại mưa gió, rét buốt lặn lội lên các tỉnh vùng núi phía bắc mang những manh áo, sách vở, lương thực để giúp đỡ nhưng em có hoàn cảnh khó khăn. Những việc làm rất thầm lặng nhưng đã thể hiện được tinh thần tương thân tương ái, hỗ trợ lẫn nhau của mọi người.

Tinh thần yêu thương, chia sẻ là tinh thần đáng quý và nên phát huy song trong xã hội vẫn còn tồn tại rất nhiều người chỉ biết sống cho riêng mình, ích kỉ, không chịu san sẻ, yêu thương người khác. Một thực trạng đáng buồn hơn nữa chính là việc thờ ơ với những việc diễn ra ngoài xã hội như thấy người gặp nạn, ăn xin thì bơ đi, coi như không có chuyện gì xảy ra. Thử hỏi lương tâm của chúng ta lúc đó có đáng trách hay không

Như vậy câu ca dao “nhiễu điều phủ lấy giá gương/người trong một nước phải thương nhau cùng” thực sự là câu ca có ý nghĩa nhắc nhở chúng ta phải biết thương thương, chia sẻ, đùm bọc nhau để cùng phát triển. Nhất là đối với thế hệ trẻ lại càng cần phải phát huy tinh thần này.