Vẻ đẹp của con người lao động trong Lặng lẽ Sa Pa (3 mẫu) – Văn 9

Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long đã khắc họa vô cùng chân thực hình ảnh của con người thời kì đổi mới đất nước. Với 3 bài Phân tích vẻ đẹp của con người lao động trong Lặng lẽ Sa Pa sẽ giúp các em hiểu sâu sắc hơn.

Vẻ đẹp của những con người lao động trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa được vẽ trên nền thiên nhiên tươi đẹp và bình lặng, yên ả. Vẻ đẹp của họ tựa như những vì sao, cùng nhau tỏa sáng lung linh, làm đẹp cho đời. Mời các em cùng theo dõi để ngày càng học tốt môn Văn 9.

Dàn ý Phân tích vẻ đẹp của con người lao động

1. Mở bài

• Giới thiệu tác giả Nguyễn Thành Long, truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa, dẫn dắt vào vấn đề – vẻ đẹp của con người lao động trong Lặng lẽ Sa Pa.

2. Thân bài

a. Những con người lao động cống hiến thầm lặng:

* Anh thanh niên:

• Sống và làm việc một mình trên đỉnh núi cao, làm công tác khí tượng.
• Chăm chỉ, trách nhiệm với công việc. Coi công việc như người bạn, thiếu việc thì “buồn đến chết mất”.

* Ông kĩ sư, đồng chí nghiên cứu sét.

• Ông kĩ sư vườn rau Sa Pa cần mẫn, chăm chỉ, hàng ngày ra vườn rau chăm sóc chi chút.
• Đồng chí nghiên cứu bản đồ sét đã mười một năm ròng túc trực chờ sét để hoàn thiện bản đồ.

b. Người nghệ sĩ trăn trở trong hành trình lao động nghệ thuật:

• Ông họa sĩ già khao khát đi tìm đối tượng của nghệ thuật.
• Muốn gửi gắm trong tác phẩm của mình về nét đẹp con người lao động thầm lặng như anh thanh niên.
• Cô kĩ sư trẻ khát khao được cống hiến; rời xa thành phố, tình nguyện về công tác ở miền núi sau khi ra trường.

3. Kết bài

• Khẳng định vẻ đẹp của con người lao động

Phân tích vẻ đẹp của con người lao động trong Lặng lẽ Sa Pa – Mẫu 1

Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long là một bức tranh đẹp về cảnh thiên nhiên núi rừng Sa Pa và cũng là bức tranh về những con người lao động thầm lặng. Vẻ đẹp của những con người lao động được vẽ trên nền thiên nhiên tươi đẹp và bình lặng, yên ả của Sa Pa. Bên cạnh những con người lao động và cống hiến ở mảnh đất Sa Pa như anh thanh niên, ông kỹ sư, anh cán bộ kĩ thuật, ta còn thấy được vẻ đẹp lao động ở những nhân vật trên chuyến xe lên đây như ông họa sĩ và cô kĩ sư.

Trên nền Sa Pa lặng lẽ, ta cảm nhận được vẻ đẹp của những con người hăng say lao động, đó là những con người có tinh thần lao động tự giác, yêu và hết lòng với công việc của mình. Mỗi nhân vật đều có công việc, lối sống, lối suy nghĩ khác nhau nhưng ta vẫn tìm thấy ở họ điểm chung của vẻ đẹp lao động trong con người họ. Trước hết là những con người lao động và cống hiến trong thầm lặng trên cái lặng lẽ của Sa Pa. Anh thanh niên là nhân vật chính của truyện, hình ảnh anh thanh niên như một “kí họa chân dung” bị khuất lấp vào trong mây mù bạt ngàn và cái lặng lẽ muôn thuở của núi cao. Anh thanh niên sống và làm việc một mình trên đỉnh Yên Sơn. Công việc hàng ngày đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất của anh phục vụ rất nhiều cho lao động, sản xuất và chiến đấu. Với tinh thần trách nhiệm cao trong công việc, anh thanh niên luôn đúng giờ “ốp” và mặc cho điều kiện thời tiết có khắc nghiệt cỡ nào cũng không thể cản trở anh ra ngoài làm việc. Ở chàng thanh niên trẻ mới 27 tuổi này, việc chọn cống hiến lặng lẽ nơi đây cho ta thấy vẻ đẹp của một lòng yêu nghề, yêu lao động, ý thức được công việc thầm lặng của mình là có ích cho cuộc sống, cho mọi người. Anh thanh niên có những suy nghĩ rất đúng đắn và sâu sắc về công việc đối với cuộc sống “khi ta làm việc, ta với công việc là đôi… Công việc của cháu khổ thế đấy, chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất”.

Trong cái lặng lẽ của Sa Pa ta không chỉ biết đến có anh thanh niên đang lao động trong thầm lặng mà còn có bác kĩ sư vườn rau và anh cán bộ kĩ thuật. Cả hai người này đều là người mà anh thanh niên giới thiệu cho bác họa sĩ – là những người đáng vẽ. Ông kỹ sư vườn rau đại diện cho vẻ đẹp lao động chăm chỉ, cần mẫn và cống hiến cả một đời người, tại vườn rau Sa Pa. Hàng ngày, ông ngồi trong vườn chăm chú quan sát cách lấy mật của ong, rồi lại tự tay thụ phấn cho hàng vạn cây su hào và còn biết bao cây khác để cho ra được hạt giống tốt hơn. Ông làm việc bằng cái tâm, bằng tất cả tấm lòng, sự cẩn thận, chăm chút và tỉ mỉ trong công việc khiến ta phải thán phục. Còn nữa là anh cán bộ nghiên cứu, đã mười một năm ròng, anh vẫn cố thủ túc trực ngày này qua ngày khác để chờ sét đánh, anh săn đón những lần sét đánh để lập nên bản đồ sét, dựa vào đó để tìm kiếm tài nguyên ẩn sâu trong lòng đất cho đất nước. Công việc của anh không tạo ra tiền bạc, của cải nhưng lại là công việc phục vụ cho những hoạt động sản xuất, phát triển của đất nước. Cả ba nhân vật sống và làm việc tại Sa Pa đã tạo nên một cái thế giới những con người miệt mài lao động khoa học lặng lẽ mà khẩn trương, tất cả vì lợi ích đất nước, vì cuộc sống của mọi người.

Bên cạnh những con người lao động ở Sa Pa, ta còn bắt gặp những chân dung những con người lao động thầm lặng trong chuyến xe lên Sa Pa. Đó là ông họa sĩ và cô kĩ sư trẻ. Đối với ông họa sĩ già, vẻ đẹp lao động trong con người ông chính là sự miệt mài tìm kiếm cống hiến cho nghệ thuật không biết mệt mỏi. Trong con người ông luôn chứa đựng niềm khao khát mãnh liệt đi tìm đối tượng của nghệ thuật, nghệ thuật của ông đem đến cho cuộc sống những dư vị, làm cho cuộc sống thêm sáng đẹp và chứa đựng những chiều sâu tư tưởng. Ngay khi gặp được anh thanh niên, ông đã muốn gửi gắm trong tác phẩm của mình nét đẹp con người lao động thầm lặng như anh thanh niên. Cô kĩ sư trẻ thì khác, mới ra trường nên chuyến đi thực tế này đã làm cho cô có thêm những hiểu biết về cuộc sống và thế giới của những con người làm việc trong cô đơn, thầm lặng. Chuyến đi và cuộc gặp gỡ anh thanh niên đã giúp cô kĩ sư trẻ có cái nhìn khác về con đường mà cô đã chọn (lên công tác tại miền núi), cô càng yên tâm về quyết định của mình và càng khát khao được cống hiến. Cô gái bỏ lại mối tình nhạt nhẽo và bừng dậy niềm yêu lao động, tình cảm lớn lao, lao động như ánh sáng đẹp tỏa ra từ cuộc sống. Chất trữ tình là yếu tố góp phần tạo nên thành công của truyện ngắn này, vừa toát lên trong phong cảnh thiên nhiên thơ mộng Sa Pa lại thấm đượm vẻ đẹp của cuộc sống một mình giữa thiên nhiên lặng lẽ. Tình huống truyện với cuộc gặp gỡ tình cờ giữa ba nhân vật đã để lại nhiều dư vị, cả những suy nghĩ về cuộc sống, cuộc đời và nghệ thuật của mỗi nhân vật.

Chất thơ bàng bạc trong Lặng lẽ Sa Pa khiến ta mãi vấn vương về ý nghĩa và vẻ đẹp của những con người lao động rất bình dị, lặng lẽ. Qua tác phẩm, tác giả đã gợi ra cho chúng ta những suy nghĩ về niềm vui của lao động tự giác, lao động vì những mục đích chân chính, và hơn hết và vẻ đẹp trong những con người lao động luôn sáng ngời.

Phân tích vẻ đẹp của con người lao động trong Lặng lẽ Sa Pa – Mẫu 2

Nói đến các tác phẩm viết về cuộc sống mới hòa bình, xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, thật thiếu sót nếu như không nhắc đến thiên truyện “Lặng lẽ Sa Pa” của nhà văn Nguyễn Thành Long. Tác phẩm đã khắc họa 1 cách chân thực vẻ đẹp của con người lao động trong thời kì ấy.

Tác phẩm được sáng tác năm 1970, trong chuyến đi thực tế của tác giả ở Lào Cai, in trong tập “Giữa trong xanh” (1972). “Lặng lẽ Sa Pa” kể về cuộc gặp gỡ tình cờ giữa các nhân vật: ông họa sĩ già, cô kỹ sư trẻ, bác lái xe và anh thanh niên làm khí tượng trong vòng nửa giờ trên đỉnh núi Yên Sơn khi xe dừng lại – hình ảnh tiêu biểu cho những người lao động trong công cuộc xây dựng đất nước sau chiến tranh.

Trước hết, ta bắt gặp vẻ đẹp ấy thông qua nhân vật anh thanh niên. Nhân vật anh thanh niên là 1 trong những nhân vật chính, làm nổi bật nội dung tư tưởng của câu chuyện. Ấn tượng đầu tiên mà người đọc cảm nhận khi tiếp xúc văn bản là hoàn cảnh sống và làm việc của anh thanh niên khá đặc biệt: một mình sống trên đỉnh Yên Sơn cao 2600m, quanh năm suốt tháng sống “bốn bề chỉ có cây cỏ và mây mù lạnh lẽo”. Công việc của anh là đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất… phục vụ sản xuất và chiến đấu. Công việc tuy không nặng nhọc nhưng đòi hỏi tỉ mỉ, chính xác và phải có tinh thần trách nhiệm cao. Anh thanh niên là người có lòng yêu nghề, tinh thần trách nhiệm về công việc. Anh đã tìm thấy niềm vui trong công việc và xem sách là bạn. Anh có suy nghĩ thật đúng và sâu sắc về công việc “Khi ta làm việc ta với công việc là đôi, sao coi là 1 được”. Với anh, công việc là niềm vui, là lẽ sống. Hãy nghe anh tâm sự với ông họa sĩ: “Công việc của cháu gian khổ thế đấy chứ cất nó đi cháu buồn đến chết mất”. Anh còn biết sắp xếp một cuộc sống một cách khoa học. Ngôi nhà ba gian của anh lúc nào cũng sạch sẽ, đồ đạc được sắp xếp gọn gàng. Mặc dù, chỉ có một mình trên đỉnh núi cao, anh vẫn chủ động, sắp xếp cho mình một cuộc sống ngăn nắp, đầy đủ, phong phú và thơ mộng: trồng hoa, nuôi gà, đọc sách…Với anh, đọc sách không chỉ là nâng cao kiến thức mà còn để trò chuyện, để thanh lọc tâm hồn. Không những thế ở anh còn toát lên sự chân thành, cởi mở và lòng hiếu khách. Vì “thèm người” mà anh đã đẩy một khúc gỗ ra chắn giữa đường, buộc xe khách đi qua phải dừng lại. Anh vui mừng ra mặt khi có khách đến thăm. Từ hành động tiếp khách, tiễn khách nồng nhiệt, ân cần, chu đáo cũng thể hiện điều đó. Đặc biệt, anh còn là người sống khiêm tốn, thành thật. Anh hiểu được ý nghĩa công việc mình làm là lớn lao nhưng lại cho những đóng góp của mình là vô cùng nhỏ bé so với bao người khác. Có thể nói, qua cuộc gặp gỡ và trò chuyện, nhân vật anh thanh niên được khắc họa giản dị, khiêm nhường, đẹp trong suy nghĩ, trong cách sống và trong tâm hồn. Đó là nét vẽ đơn sơ, chân dung một con người có tầm vóc nhỏ bé mà nét mặt rạng rỡ.

Đó còn là hình ảnh của cô kĩ sư, ông họa sĩ, và bác lái xe. Đó là hình ảnh của cô kĩ sư trẻ tuổi. . Bó hoa mà anh tặng cô là bó hoa của niềm tin, niềm lạc quan và tình yêu cuộc sống, giúp cô nhận ra những giá trị và vẻ đẹp của cuộc sống, giúp cô có sức mạnh vượt qua khó khăn thực hiện ước mơ và lí tưởng của mình.Từ những điều cô chứng kiến, nghe được, từ những trang sách anh đọc dở, cô nhận ra vẻ đẹp tâm hồn anh. Anh trở thành tấm gương cho cô noi theo, cho cô yên tâm với những sự lựa chọn của mình.

Hình ảnh của ông họa sĩ , dưới cái nhìn của ông, nhân vật anh thanh niên hiện ra rõ nét và đẹp hơn, có thêm chiều sâu tư tưởng, đồng thời khơi gợi nhiều khía cạnh, ý nghĩa về cuộc sống, về nghệ thuật. Ông ngồi im trong vườn su hào rình xem cách ong lấy phấn, thụ phấn cho hoa su hào. Ông kĩ sư làm cho anh thanh niên cảm thấy cuộc đời đẹp quá! Công việc thầm lặng ấy chỉ những con người nơi mảnh đất Sa Pa mới hiểu hết được ý nghĩa của nó.

Không thể thiếu đó là hình ảnh của bác lái xe, cầu nối giữa ông họa sĩ, cô kĩ sư với nhân vật anh thanh niên. Là người rất yêu công việc, suốt 30 năm trong nghề lái xe mà vẫn luôn giữ được tính cởi mở, niềm nở có trách nhiệm với công việc, nhạy cảm trước vẻ đẹp của thiên nhiên và con người.

Không những thế, còn có cả những nhân vật xuất hiện gián tiếp. Họ là những nhà khoa học ngày đêm âm thầm, lặng lẽ làm việc, cống hiến cho Tổ quốc.

Dẫu khác nhau nơi việc làm nhưng ở họ đều hướng đến 1 mục đích chung, với hi vọng là xây dựng đất nước sau chiến tranh.

Như vậy, với cốt truyện đơn giản, xây dựng nhân vật qua nhiều điểm nhìn và miêu tả tinh tế, tác phẩm đã khắc họa thành công hình ảnh những con người lao động bình thường, khẳng định vẻ đẹp của con người lao động và ý nghĩa của những công việc thầm lặng.

Phân tích vẻ đẹp của con người lao động trong Lặng lẽ Sa Pa – Mẫu 3

Đến với truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long, người đọc không chỉ được thấy khung cảnh thiên nhiên đẹp thơ mộng, kì lạ của chốn núi non này mà còn tiến gần tìm hiểu những con người nơi đây. Họ đều là những người đang âm thầm, miệt mài lao động đêm ngày để đóng góp cho công cuộc phát triển của nước nhà.

Nhân vật chính của tác phẩm là anh thanh niên – một trong những đại diện tiêu biểu nhất cho hình ảnh con người lao động thời kì đổi mới. Anh xuất hiện lần đầu tiên qua lời bác lái xe: “Tôi sắp giới thiệu với bác một trong những người cô độc nhất thế gian”, “Một anh thanh niên hai mươi bảy tuổi. […] Anh ta làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu”. Chỉ một vài chi tiết nhỏ ấy thôi cũng đã làm ông họa sĩ già “xúc động mạnh”. Cuộc sống của anh ngăn nắp, “thu gọn lại một góc trái gian với chiếc giường con, một chiếc bàn học, một giá sách”. Trong cuộc trò chuyện với ông họa sĩ, anh vui vẻ kể về công việc của mình. Người con trai ấy lễ phép, khiêm tốn, coi việc mình làm chỉ là điều nhỏ bé chứ không thể vĩ đại bằng những người lính cầm súng ngoài mặt trận được. Khi thấy ông họa sĩ vẽ mình, anh vội vàng từ chối, nhanh nhẹn giới thiệu thêm những người khác mà anh thấy là “xứng đáng” hơn. Không chỉ vậy, anh thanh niên này còn rất chu đáo, tinh tế. Anh gửi củ tam thất về cho vợ bác lái xe, hái hoa tặng cô gái, biếu ông họa sĩ giỏ trứng lúc tạm biệt. Qua đó, có thể thấy ở nhân vật nổi bật lên với bao phẩm chất tốt đẹp. Dù phải sống và làm việc trong một môi trường “neo người”, đơn độc nhưng anh thanh niên vẫn giữ cho mình những phẩm chất riêng quý giá. Anh cứ âm thầm mà cống hiến, góp phần đem đến thành quả tốt đẹp cho quá trình phát triển của nước nhà.

Không chỉ vậy, trên cái vùng đất Sa Pa yên bình ấy còn rất nhiều những con người khác cũng ngày đêm lao động, cống hiến một cách thầm lặng. Độc giả được giới thiệu đến ông kĩ sư vườn rau ngày ngày “rình xem cách ong lấy phấn, thụ phấn cho hoa su hào”, miệt mài nghiên cứ để “củ su hào nhân dân toàn miền Bắc nước ta ăn được to hơn, ngọt hơn trước”. Hay cả đồng chí nghiên cứu khoa học ở cùng cơ quan với anh thanh niên. Mặc kệ đêm hôm, mưa bão, sự rét buốt của khí hậu vùng cao, đồng chí ấy “trong tư thế sẵn sàng”. Suốt mười một năm ròng rã như vậy, con người tâm huyết kia vẫn cần mẫn chăm chỉ để làm nên “một cái bản đồ sét riêng cho nước ta”. Chi tiết “Trán đồng chí cứ hói dần đi. Nhưng cái bản đồ sét thì sắp xong rồi” vừa tạo sự hài hước vừa giúp độc giả thấy rõ hơn những vất vả, cực nhọc, khó khăn mà những người lao động phải trải qua.

Bên cạnh đó, hình ảnh ông họa sĩ già và cô kĩ sư trẻ cũng đại diện cho những lí tưởng cao đẹp, mộng mơ. Người họa sĩ rời Hà Nội để lên vùng đất Lào Cai xa xôi, cốt chỉ muốn tìm nguồn cảm hứng cho tác phẩm. Trước khung cảnh thiên nhiên đẹp đẽ, thơ mộng, ông không khỏi rung động, xuýt xoa. Nhưng là một người nghệ sĩ, ông thấy được cái đẹp không chỉ ở thiên nhiên mà còn xuất hiện nơi con người. Vừa gặp anh thanh niên trẻ, ông đã vô cùng yêu thích. Qua cuộc trò chuyện ngắn ngủi, ông thay đổi hoàn toàn suy nghĩ về chốn Sa Pa yên bình. Người họa sĩ nhìn được ra vẻ đẹp của lao động, của sự cống hiến trong lặng thầm của những con người nơi đây. Từ đó, tôn vinh những giá trị tốt đẹp trong cuộc sống. Hay như cô kĩ sư nông nghiệp trẻ có ước mơ cao đẹp, tình nguyện lên tận Lào Cai, sẵn sàng làm bất cứ công việc gì. Cô từng mông lung về những quyết định của bản thân. Song, sau cuộc gặp gỡ ngắn ngủi trên đỉnh Yên Sơn, cô gái trẻ ấy lại càng chắc chắn hơn về khát vọng được cống hiến của mình.

Không giống như những thế hệ trẻ trong chiến tranh với vẻ đẹp hào hùng của thời đại, con người trong “Lặng lẽ Sa Pa” lại nổi bật lên với nét đẹp lao động âm thầm, bền bỉ. Sự cố gắng của họ như ngọn lửa cháy âm ỉ, góp phần quan trọng cho quá trình phát triển đất nước. Vẻ đẹp của họ tựa như những vì sao, cùng nhau tỏa sáng lung linh và làm đẹp cho đời.

Nhìn chung, Nguyễn Thành Long đã rất thành công khi xây dựng hình ảnh những con người lao động trong tác phẩm “Lặng lẽ Sa Pa” của mình. Với ngôn ngữ giản dị, gần gũi cùng giọng văn nhẹ nhàng, lời lẽ trau chuốt, vẻ đẹp con người đã sánh đôi với thiên nhiên hùng vĩ, thơ mộng, làm nên một bức tranh hoàn chỉnh về cuộc sống tại vùng đất Sa Pa yên bình, tĩnh lặng.